Willem Adrianus Meelhuysen

De prachtige toespraak van  Roy Meelhuysen die hij hield 19 januari 2018

Zeer geachte aanwezigen, lotgenoten,

Mijn naam is Roy Meelhuysen, de oudste zoon van de jongste broer van

wijlen Willem Adrianus Meelhuysen. Voor ons beter bekend als oom Pim.

Na 76 jaar werd ons pas duidelijk wat er precies met deze oom is gebeurd en wie hij werkelijk was.

Als voorzitter van de SVBZO was ik hier vijf jaar geleden. Bij het bekijken van de namenlijst constateerde ik dat onze oom Pim er niet op vermeld stond. Zo kwam ik vervolgens in contact met Jaqueline.

Ik ben haar onmetelijke veel dank verschuldigd voor het feit dat ze mij ondanks haar drukke bestaan met raad en daad heeft bijgestaan en mij in de bureaucratische jungle over het Indische verleden wegwijs heeft gemaakt. Jaqueline zonder jouw steun was mij dit niet gelukt. Nogmaals hartelijke dank.

Grote dank ben ik ook verschuldigd aan dhr Johan Teeuwisse en zijn team van de Oorlogsgravenstichting, die ervoor gezorgd hebben dat wij vandaag als familie bij deze plechtigheid aanwezig kunnen en mogen zijn.

Eveneens dank aan de organisatie en het Comité dat ik namens onze familie het woord mag voeren.

Vele jaren kende onze familie hem slechts als Oom Pim, die werd vermoord bij Tarakan. Al zijn persoonsgegevens  zijn in de loop der tijd verloren gegaan.

Oma en Opa Meelhuysen, zijn gedurende hun hele leven verteerd door het grote verdriet dat de oorlog hen, en vele andere families heeft aangedaan. Maar vooral door het traumatische bericht dat zij via het prikbord van het gemeentehuis te Semarang vernamen. Hun zoon was vermoord door de Nip bij Tarakan.

Hierna bleef het heel lang stil. En heel veel later kwam een brief van het toenmalige Nederlands-Indische Rode Kruis. In die brief stond dat oom Pim als represaille maatregel op zee was vermoord en vervolgens in zee was geworpen.

Dat was het dan. Nooit meer iets vernomen, van niemand, ook niet van zijn voormalige werkgever. Die periode moet onverteerbaar zijn geweest voor Oma en Opa.

In de herfst van mijn leven, tijdens overpeinzingen over het verleden, realiseerde ik me dat wij als Indische Nederlanders niet zo maar migranten waren. Onze cultuur en onze geschiedenis zijn binnenkort verleden tijd. De assimilatie van de Indische Nederlander is voltooid. Onze kleinkinderen zullen nooit te weten komen wat hun voorouders hebben meegemaakt en wat hun roots zijn. Zo begon mijn zoektocht door het verleden. De geschiedenis van onze beider ouders heb ik aan het papier toevertrouwd. Immers op school wordt hen dat niet onderwezen terwijl social media hun allergrootste aandacht heeft.

Een ander belangrijk aspect is het feit dat vrede niet vanzelfsprekend is en dat oorlog, dood en verderf zaait.

Het harmonieuze en sportief ingestelde gezin Meelhuysen uit Semarang bestond uit hun oudste dochter en 4 zonen. Alle vier zonen waren in die tijd ingedeeld bij het KNIL. Oudste zoon Nono werd krijgsgevangen gemaakt en op transport gezet naar Betoeng/Ketiau bij Palembang op Sumatra, zoon Ed ging op transport naar Changi Kamp in Singapore en vervolgens naar Tamuron Patu, om aan de Birma Spoorweg te werken. Vandaar transporteerden de Japanners hem naar Osaka 4B1. Deze plaats werd gebombardeerd door de Amerikanen en hij raakte zwaar gewond. Vervolgens werd hij vervoerd  naar Fukuoka bij Nagasaki. Hier overleefde hij de A-bom, maar was psychisch en fysiek getekend voor het leven. De jongste zoon Titi, onze vader, werd op transport gezet naar het eiland Flores voor de aanleg van het huidige vliegveld Waioti.

Volgens de tijdlijn moeten onze vader en zijn broer Pim elkaar in Chimahi, waar zij in die tijd gelegerd waren, voor het laatst ontmoet hebben.

Last but not least, Oom Ari, getrouwd met hun oudste dochter Reen, werd eveneens op transport gezet naar de beruchte locatie Pakanbaru op Sumatra.

Zijn echtgenote met een vierjarig kind, hier aanwezig, achterlatend.

Alles bij elkaar opgeteld moeten Opa en Oma, door het uit elkaar slaan van hun gezin, door een hel zijn gegaan. Uiteindelijk zijn zij met z’n tweeën in 1954 naar Nederland vertrokken. Wederom moesten Opa en Oma afscheid nemen van de zonen die achterbleven. Hun dochter Reen en zoon Ed met hun gezinnen waren een jaar daarvoor reeds vertrokken naar Nederland.

Vorig jaar rond deze tijd werd aan onze vader postuum zijn Oorlogsherinneringskruis uitgereikt; nu staan we met ons allen hier om als lotgenoten samen deze dag te vieren.

Tot Oom Pim zou ik graag willen zeggen:

Oom Pim,

Want dit is de enige naam waaronder uw nabestaanden u kennen.

U werd slechts negentien jaar oud. U werd op missie naar Tarakan gestuurd ter verdediging van de Nederlandse Driekleur, in een gebied dat rijk was aan olie.

Het waren deze olievoorraden die begeerd werden door de Japanse agressor om hun oorlogsmachine draaiende te houden.

Onverschrokken zijn jullie, ook al waren jullie zwaar in de minderheid, de strijd aangegaan. En met succes.

Jullie wisten uiteindelijk hun aanval tot staan te brengen en zo hun operatie te doen mislukken.

Maar de tol voor deze inzet was hoog. Een zeer gruwelijke en zware prijs hebben jullie daarvoor moeten betalen. Namelijk de marteldood.

Tot voor kort was U onzichtbaar en eigenlijk ook onbekend voor ons.

Wij, als nazaten, hebben moeten zoeken naar uw identiteit omdat er bijna niets meer over u bekend was.

Uw generatie is nu bijna geheel verdwenen. Maar vóórdat, jullie licht tenslotte zal doven, planten wij jullie in onze harten zodat er niet meer in stilte en onwetendheid over wie jullie waren en wat jullie gedaan hebben, geweend hoeft te worden.

Als een wonder zijn we immers tóch achter uw gegevens gekomen. Daarom zijn we nu hier om u, na zesenzeventig jaar, de eer te kunnen geven waar u, samen met de andere gevallenen, recht op heeft.

De onwetendheid die ook uw ouders hun leven lang heeft beheerst en waar ze tot aan hun dood veel verdriet van hebben gehad, dat zij nu in vrede mogen rusten.

Trots zijn we op u en moge dit monument tevens een gedenkteken voor onze volgende generaties zijn.

Een gedenkteken aan een man en een militair, die onze oudoom was, om nooit te vergeten !!!.

“Eindelijk Erkenning en Rust”

19-01-2018 Roy Meelhuysen