Eduard Jan Carel Huis in’t Veld
Oom Ed
Mijn oom Eduard Jan Carel Huis in’t Veld werd geboren op 21 Augustus 1917. Zijn vader had een melkfabriek in Utrecht. De familie was in goede doen, en zijn vader had hoge verwachtingen van hem.
Ed was echter geen goede leerling, hij ging liever naar de padvinderij dan naar school. Toen zijn vader na een ongeluk overleed en de melkfabriek failliet ging hoefde Ed geen twee keer na te denken: Hij tekende voor zes jaar dienst bij het Koninklijk Nederlands Indisch leger. In 1938 vertrok hij uit Nederland. Zijn eerste jaar in Indië, in de kazerne in Surabaya, verliep relatief onbezorgd. Hij hield van het Indische eten, het buitenleven en de vrije tijd die de soldaten gegund werd. In 1939 werd hij plotseling overgeplaatst naar Tarakan.Hij escorteerde een groep dwangarbeiders dwars door de jungle van Borneo. Het was wekenlang lopen met een escorte bestaande uit drie Nederlanders en twintig Indonesiërs in dienst van het KNIL. Dit avontuur overleefde hij probleemloos en hij schreef een vrolijke brief vanuit Tarakan naar het thuisfront. Hij werd gestationeerd op de kustbatterij ter verdediging van het strategisch belangrijke eiland. Eerst hadden de soldaten nog niet precies in de gaten wat hun te wachten stond. Toen brak in Europa de oorlog uit en werd ook op Tarakan de dreiging voelbaar. Niet lang daarna werd de communicatie met Nederland afgesneden. Ed en zijn makers richten hun kannonen op elk passerend Japans schip. Het duurde tot januari 1942 voordat de lang verwachte aanval van de Japanners kwam. In een paar dagen was alles voorbij. Zijn familie hoorde pas na het einde van de oorlog wat er gebeurd was.
Zijn zus, mijn moeder, vertelde mij dat Ed samen met het hele eiland was opgeblazen. Dit maakte op mij een diepe indruk als kleine jongen. Toen rond de eeuwwisseling zijn brieven boven water kwamen heb ik op basis daarvan een film gemaakt over zijn korte leven, getiteld:
Een ontdekkingsreis naar Tarakan. De film beleefde zijn première in Hotel Indonesia, Jakarta, voor een groep van ongeveer driehonderd zeer geanimeerde Indonesische studenten, en werd aansluitend in het Filmmuseum in Amsterdam vertoond tijdens de manifestatie “van de kolonie niets dan goeds”.
07-03-2011 Karel Doing